Η 21η Νοεμβρίου είναι η Παγκόσμια ημέρα για την Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), την ύπουλη ασθένεια.
Σε σημείωμά του ο διευθυντής της Πανεπιστημιακής Πνευμονολογικής κλινικής Ηρακλείου, καθηγητής Νίκος Τζανάκης, αναφέρει:
Tα δεδομένα της μεγάλης πανευρωπαϊκής μελέτης ERS COPD Audit study που πραγματοποιήθηκε με συμμετοχή 16000 ασθενών, στην οποία συμμετείχε και η χώρα μας αποδεικνύει ότι το 7% των Ελλήνων ασθενών με ΧΑΠ που θα νοσηλευτεί στο νοσοκομείο λόγω παρόξυνσης θα πεθάνει εντός 3 μηνών!!! Η κυριότερη αιτία είναι το κάπνισμα, ενώ αποδεδειγμένα η χρήση τζακιών ή ξυλοσομπών επιδεινώνει το πρόβλημα.
Παγκόσμιες διαπιστώσεις δείχνουν
- Η ΧΑΠ είναι η 5η αιτία θανάτου παγκοσμίως και θα ανέβει στην 3η έως το 2020.
- Ευθύνεται κάθε χρόνο για περισσότερους από τρία εκατομμύρια θανάτους στον πλανήτη μας και εκτιμάται ότι προκαλεί παγκοσμίως περισσότερες από 29 εκατομμύρια χρόνια ζωής σε συνθήκες αναπηρίας (disability-adjusted life-years).
- Το συνολικό κόστος σε φάρμακα, νοσηλείες και για την όλη αντιμετώπιση της νόσου είναι τεράστιο (π.χ. στις ΗΠΑ ξοδεύονται 24 δις. δολάρια ετησίως)
- Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κατέταξε την ΧΑΠ σε μία από τις 5 πιο επικίνδυνες αρρώστιες της επόμενης χιλιετίας και συντονίζει προσπάθειες για την αντιμετώπισή της, όπως αυτή με το ακρωνύμιο GOLD (Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease)goldcopd.com.
Διαπιστώσεις για την Ελλάδα
- 9 ενήλικες καπνιστές στους 100 στην χώρα μας πάσχουν από τη νόσο (8.4%), δηλαδή περίπου 600000 Έλληνες νοσούν
- Το 56% δηλαδή 300000 αυτών δεν γνωρίζουν ότι πάσχουν.
- Οι μισοί πάσχοντες συνεχίζουν να καπνίζουν
- Οι άνδρες πάσχουν 2,5 φορές περισσότερο από τις γυναίκες 11,6% έναντι 4,8%
- Στην Κρήτη πάσχουν 60000 άτομα, 10000 από τους οποίους με προχωρημένη νόσο. Περίπου 4000 ζουν μόνο κάτω από οξυγόνο επί 24ώρου βάσης κατ’ οίκον.
Τι προκαλεί την ΧΑΠ
Το κάπνισμα, ενεργητικό και παθητικό, αποτελεί τον κυριότερο παράγοντα κινδύνου για την ΧΑΠ. Τώρα τελευταία όμως με την οικονομική κρίση η χρήση τζακιών, σομπών κλπ επιδεινώνει σοβαρά το πρόβλημα ιδίως στα αστικά κέντρα, όπου συνυπάρχει και η ατμοσφαιρική ρύπανση, επιδεινώνοντας τα συμπτώματα τους. Τα συμπτώματα της ΧΑΠ (βήχας, πτύελα, δύσκολη αναπνοή στην μυϊκή προσπάθεια) χαρακτηρίζονται από σταδιακή εμφάνιση είναι τόσο ύπουλη η ανάπτυξη τους έτσι ώστε οι πάσχοντες για κάποια χρόνια τα θεωρούν λανθασμένα σαν μία φυσιολογική συνέπεια του καπνίσματος και της ηλικίας. Έτσι δεν καταφεύγουν στον πνευμονολόγο για να εξεταστούν και να υποβληθούν σε σπιρομέτρηση που είναι η εξέταση που διαγνώσκει τη νόσο.
Ο σιωπηλός δολοφόνος
Αποφράζει τους βρόγχους (τους αεραγωγούς που αναπνέουμε) και καταστρέφει κυριολεκτικά τους ιστούς των πνευμόνων. Οι βλάβες αυτές από ένα σημείο και μετά είναι μη αναστρέψιμες. Δυστυχώς μόνο αφού καταστραφεί το 50-60% των πνευμόνων ο ασθενής αρχίζει να έχει σοβαρά συμπτώματα και 2-3 κρίσεις επιδείνωσης της αρρώστιας τον χρόνο, κρίσεις που συχνά τον οδηγούν να εισαχθεί και να νοσηλευτεί στο νοσοκομείο. Αν ο ασθενής συνεχίσει να αγνοεί τα ενοχλητικά συμπτώματα του βήχα, της απόχρεμψης και του εύκολου λαχανιάσματος (δύσπνοια) και να καπνίζει αφήνει την αρρώστια να εξελιχθεί στην πιο προχωρημένη της μορφή. Σε αυτήν ο ασθενής δεν μπορεί να κάνει καθημερινές οικιακές δουλειές, να κοιμηθεί, να μετέχει σε οικογενειακές διασκεδάσεις και να έχει σεξουαλική ζωή. Τελικώς ο ασθενής καθηλώνεται σε μια αναπηρική μορφή διαβίωσης στο σπίτι, απόλυτα εξαρτημένος από την οικογένεια του και από την λήψη οξυγόνου καθ’ όλο το 24ωρο.
Τι πρέπει να γίνει
- Ο καπνιστής πάνω από τα 35 με ένα έστω από τα συμπτώματα βήχα, απόχρεμψη ή δύσπνοια να επισκεφθεί τον πνευμονολόγο και προφανώς να διακόψει το κάπνισμα!
- Όλοι οι καπνιστές πρέπει να κάνουν ετήσια σπιρομέτρηση (ειδική εξέταση διαγνωστική της ΧΑΠ) σε πιστοποιημένα πνευμονολογικά ιατρεία και να καταφύγουν στα ιατρεία βοήθειας διακοπής καπνίσματος.
- Οι πάσχοντες που δεν το γνωρίζουν, διατρέχουν κίνδυνο εκδήλωσης σοβαρού εμφράγματος ή και εγκεφαλικού, συχνή επιπλοκή-συνοσηρότητα της ΧΑΠ.
- Όλοι οι διαγνωσθέντες πρέπει να μπουν σε ειδικό πρόγραμμα θεραπείας και αποφυγής παραγόντων κινδύνου και να λάβουν την κατάλληλη αγωγή που θα ανακουφίσει τα συμπτώματα τους, θα μειώσει τον κίνδυνο εισαγωγής στο νοσοκομείο και θα επιβραδύνει τη νόσο.
- Η πολιτεία πρέπει να επανδρώσει τις υγειονομικές μονάδες με ειδικούς γιατρούς (πνευμονολόγους) για να αντιμετωπιστεί αυτή η παγκόσμια επιδημία.
- Καλούμε την πολιτεία να βοηθήσει στην ανάπτυξη προγραμμάτων μείωσης της καπνιστικής συνήθειας, καθώς και μείωσης της ενδο-οικιακής (τζάκια, σόμπες) αλλά και εξω-οικιακής ατμοσφαιρικής ρύπανσης (αυτοκίνητα/βιομηχανικές εκπομπές).
- Καλούμε όλους τους αρμοδίους να βοηθήσουν στην αυστηρή εφαρμογή της απαγόρευσης του καπνίσματος στους δημόσιους χώρους.
Δωρεάν σπιρομέτρηση
Με την ευκαιρία της παγκόσμιας ημέρας της ΧΑΠ η Πανεπιστημιακή Πνευμονολογική κλινική (ΠΝΗ), οργανώνει υπό την αιγίδα της 7ης ΥΠΕ Κρήτης και με την συνεργασία της Τοπικής Διοίκησης Ηρακλείου (Ι.Ρ.Α.) της Διεθνούς Ένωσης Αστυνομικών, δωρεάν σπιρομετρικό έλεγχο στους Αστυνομικούς της Δ.Α. Ηρακλείου, (Αστυνομικοί εν ενεργεία και εν αποστρατεία -Πολιτικοί υπάλληλοι). Η εξέταση θα διενεργηθεί στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων του Αστυνομικού Μεγάρου Ηρακλείου, την Δευτέρα 19/11/2018 και ώρες 09:00 έως 13:00..